Orta Çağ ve Rönesans – Animasyon Videolu Anlatım
Orta Çağ Avrupası
Orta Çağ terimi Avrupa tarihi için kullanılır. 5. Yüzyıl yani 400’lü yıllar ile 15. Yüzyıl yani 1400 yıllar arasını kapsayan döneme verilen isimdir. Bu dönem bazı Avrupalı tarihçiler tarafından ‘’Karanlık Çağ’’ olarak da adlandırılmaktadır. Peki neden karanlık?
Yaklaşık 900 yıllık bu dönemde Avrupa’da siyasi bir birlik yok.
Avrupalı devletler arasında sürekli bitmek bilmeyen savaşlar var.
Müslümanlara yönelik düzenlenen büyük Haçlı Seferleri devamlı başarısızlıkla sonuçlanıyor.
Kiliselerin uyguladıkları baskılar sebebiyle özgür düşünce ve bilimsel araştırmalar neredeyse yasak.
Halkın büyük bir kısmı soylu ailelerin topraklarında köle olarak çalışıyor.
Kıtanın büyük bölümünde yoksulluk, eğitimsizlik ve adaletsizlik hâkim.
Yüzyıllardır içinde bulunduğu bu kötü durumdan kurtulmaya çalışan Avrupa’da değişimin ilk ayak sesleri Coğrafi Keşiflerle başlamıştır. 1490 ile 1530 yılları arasındaki 40 yıllık zamanda diliminde Avrupalı denizciler Hindistan’a okyanuslardan gidebilmenin bir yolunu ve daha önemlisi Amerika Kıtası’nı keşfeder. O dönemde devletlerin bir şehri almak için aylarca savaştığını düşünürsek koskoca yeni bir kıta ve onlarca yeni ada keşfetmenin bir topluma neler kazandırabileceğini hesap edin. Coğrafi Keşiflerle ekonomik anlamda gücünü kat kat arttıran Avrupa’da ‘’mesen’’ adında bir zengin bir sınıf ortaya çıkmıştır. Sanatı ve sanatçıyı destekleyen mesen sınıfının Rönesans’ın oluşumunda ve yayılımında büyük katkıları olmuştur. Rönesans hareketinin ortaya çıktığı 16. Yüzyılda kiliseye yönelik bir başkaldırı hareketi olan Reform süreci de yaşanmıştır.
Şimdi Rönesans ve Reform’un ne olduğuna bakalım.
Rönesans
Rönesans; kelime anlamı ‘’yeniden doğuş’’. Avrupa’da bu dönemde, asıl köklerine; Antik Yunan’a ve Roma’ya yönelik yoğun ilgi söz konusudur. Bu doğrultuda ataları olarak kabul ettikleri Antik Yunan ve Roma eserlerini dillerine çevirmişler ve okumuşlardır. Bu sebeple bu döneme ‘’doğuş’’ demek yerine ‘’yeniden doğuş’’ adını vermişlerdir. Zira geçmişlerinde zaten mevut olan bir potansiyeli ortaya çıkarmış olduklarına inanmışlardır.
Ayrıca Antik Yunan eserlerinden önemli bir kısmının orijinallerine ulaşmak mümkün olmamıştır. Vaktiyle Antik Yunan eserlerini okuyup bunları bazen orijinal halleriyle, bazen ise yorumlayarak yeniden kaleme alan Müslüman bilginlerin yazdıkları Arapça eserler mevcuttu. Özellikle; İbni Sina, Farabi, İbni Rüşt ve İbni Haldun gibi birçok Müslüman ilim adamının eserlerinin de Rönesans bilginleri tarafından çevirilerinin yapıldığı bilinen bir gerçektir.
1500’lü yılların başlarında Floransa merkezli olarak İtalya’da ortaya çıkan Rönesans hareketinin odak noktaları: sanat, edebiyat ve mimari ile; özgür düşünce ve hümanizm anlayışlarıdır. Bu bağlamda İtalya’da başlayan Rönesans hareketi kısa zamanda bütün Avrupa’da yayılır. Rönesans ağırlıklı olarak Fransa’da sanat; Almanya’da dinî tablo ve resimler; İngiltere’de edebiyat ve tiyatro; İspanya’da resim ve edebiyat alanında gelişir.
Rönesans Sanatçıları ve Eserleri
Rönesans döneminin usta sanatçılarından en bilineni Leonardo Da Vinci’dir. Da Vinci’nin en ünlü eseri ise birçoğumuzun yüzüne aşina olduğu Mona Lisa Tablosu’dur. Da Vinci’yle birlikte Michelangelo ve Raffaello da diğer ünlü İtalyan Rönesans sanatçılarıdırlar. İngiltere’de William Shakespeare ve Fransa’da Monaigne ise edebiyat alanında nitelikli eserler vermiş Rönesans sanatçılarıdır.
Rönesans mimari eserleriyle, heykelleriyle, resimleriyle ve yazılı eserleriyle ağırlıklı olarak bir sanat hareketidir. Bir sanat hareketi olmasının yanında aynı zamanda insan unsurunun ön plana çıkarıldığı ve özgür düşüncenin geliştiği bir süreçtir. Bir toplumda özgür düşüncenin hızlı bir şekilde gelişmesi sizce ne gibi sonuçlar ortaya çıkarabilir? Bir ülkenin, hatta bir kıtanın kaderini değiştirebilir mi?